Նոյեմբերի 29-ին «Նարեկացի» արվեստի միությունում տեղի ունեցավ «Մեր պարերը և մենք» հայկական պարի հերթական բաց դասը՝ շարունակելով «Կարին» ավանդական երգի-պարի խմբի գեղարվեստական ղեկավար, ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ Գագիկ Գինոսյանի ավանդույթները:
Նոյեմբերի 21-ին ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի ընթերցասրահում տեղի ունեցավ հերթական բանախոսությունը՝ նվիրված հայոց վիպերգերին։ ՀԱԻ Բանագիտության բաժնի կողմից «Բանագիտական քննարկումներ»-ի շրջանակում «Հայոց վիպերգերը՝ եվրոպական բալլադների ուսումնասիրության համատեքստում» թեմայով հանդես եկավ բ․ գ․ թ․ Լուսինե Հայրիյանը։
Նոյեմբերի 22-ին Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտում տեղի ունեցավ «Հայել-պարել» կրթական ծրագիրը՝ «Մենք» ազգային պարի խմբի հետ։
Ուրախությամբ հայտնում ենք, որ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 2003թ․ «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պաշտպանության մասին» կոնվենցիային նվիրված «Եվրոպական համակարգողների ցանց» նախաձեռնության տեղեկագրի 7-րդ թողարկումն անդրադարձել է «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգությունը և թանգարանները» թեմայով եռօրյա վերապատրաստման դասընթացին, որն անցկացվեց սեպտեմբերին` ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության, ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Թեհրանի կենտրոնի, Ժողովրդական արվեստների թանգարանի և Եղեգնաձորի Երկրագիտական Թանգարանի համագործակցությամբ։ Դասընթացը վարեցին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի փորձագետներ Ժանետ Բլեյքը և Ջոաննա Օրրը։
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ և Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանի, «Տերյան» մշակութային կենտրոնի, «Մեգերյան կարպետ» մշակութային համալիրի հետ համագործակցությամբ տեղի է ունեցել «Հայաստան-Վրաստան. 100% ձեռարվեստ» խորագրով ցուցադրությունը:
Ցուցադրության բացմանը ներկա են եղել ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը և նախարարի տեղակալ Ալֆրեդ Քոչարյանը։
Միջոցառման շրջանակում կազմակերպվել է հայ և վրացի արհեստագործ վարպետների արհեստի և ուտեստի 1-օրյա համատեղ ցուցադրություն: Ներկայացվել են խեցեղենի, գործվածքի, ասեղնագործության և ձեռարվեստի այլ ուղղությունների նմուշներ, ինչպես նաև հայկական և վրացական ուտեստներ:
Նախարար Ժաննա Անդրեասյանը շրջել է տաղավարներով, ծանոթացել վարպետների ձեռագործ աշխատանքներին։ Նա հետաքրքրվել է՝ ինչ ծրագրեր ունեն վարպետները՝ զարգացնելու իրենց ձեռարվեստը, ինչ առանձնահատկություններ ունեն ձեռագործ աշխատանքները, ինչպես է կազմակերպվում դրանց իրացումը, ինչպիսի համագործակցություններ են իրականացվում՝ ցուցադրելու հայկական ձեռագործ արվեստն արտերկրում, ինչպես է արտադրությունը նպաստում մարզային ենթակառուցվածքների զարգացմանը և այլն։
Վարպետները պատմել են իրենց արտադրության մասին, ներկայացրել աշխատանքների ինքնատիպությունը, միջազգային ցուցահանդեսներին մասնակցելու կարևորությունը։
«Այստեղ հավաքված են մարդիկ, որոնց միավորում է նույն էներգիան՝ սերը դեպի արհեստն ու արվեստը։ Ուրախ եմ, որ կայացել է հայ և վրաց ժողովրդի ևս մեկ հաջող համագործակցություն։ Այստեղ ներկայացված յուրաքանչյուր աշխատանք միտք ու տրամադրություն ունի, որը փոխանցվում է նաև մեզ»,-ասել է նախարարը։
Նշենք, որ ծրագրի նպատակն է ապահովել միջմշակութային համագործակցություն, ստեղծել նոր հարթակ՝ փորձառությունների փոխանակման, ավանդույթների պահպանության և շուկայական նոր հնարավորությունների ստեղծման ուղղությամբ:
Ցուցահանդեսի շրջանակում ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը և նախարարի տեղակալ Ալֆրեդ Քոչարյանը շրջել են նաև «Մեգերյան կարպետի» թանգարանային հատվածում, ծանոթացել ցուցանմուշներին։
Նոյեմբերի 15-ին «Ժողովրդական արվեստի հանգույց» հիմնադրամն ավարտեց «Տորքի որդեգրում» ծրագրի առաջին փուլը Գավառի գեղարվեստի դպրոցում։
Այստեղ հիմնադրամն անցկացրել էր գորգագործության դասընթացներ 15 մասնակիցների համար: Շուրջ 3 ամիս տևած դասընթացներն ամփոփվեցին գորգերի կտրման ծիսական արարողությամբ:
Խմբում ներառված են եղել մասնագետներ 8 արտադպրոցական մշակութային կենտրոններից:
«Տորքի որդեգրում» ծրագրի շրջանակներում համայնքի հետ համագործակցությունը շարունակվում է:
Տեղի կունենա հայկական ազգային երգերի հերթական բաց դասը, այս անգամ՝ Իրական դպրոցի «Ճարտար» արվեստասերների ակումբի հետ միասին։
Վանաձորի Իրական դպրոցի ուսանողները այցելել էին վարպետ Բոգդան Հովհաննիսյանի արվեստանոց, ձայնագրել ու նոտագրել նրա կողմից հավաքված՝ Լոռու մարզի Թումանյանի և Ստեփանավանի շրջանների երգերը։ Հենց այս երգերն են նրանք ներկայացնելու միջոցառման ժամանակ։
Երգերը պատկանում են քնարական երգի, կատակերգի, պարերգի, հարսանեկան երգի ժանրերին։ Միջոցառումը վարելու է երաժշտագետ, խմբավար, կոմիտասագետ Տաթևիկ Շախկուլյանը։
Հանդիպումը՝ նոյեմբերի 15-ին, ժամը 19։30-ին, «Բարձունք»-ում (Արմեն Տիգրանյան փող., 23 շենք)։ Մուտքն ազատ է։
ԵՄ «Ստեղծարար Եվրոպա» ծրագրի հիմնած «Պարիաներ» խմբային ցուցահանդեսը մեկնարկել է նոյեմբերի 12-ին, Չարենցի տուն-թանգարանում, Today Art նախաձեռնության կողմից։
Ոգեշնչող այս ցուցահանդեսը մաս է կազմում «Պարիաներ. Ներկայացնելով Եվրոպայի պատմական հիշողությունը» համագործակցային ծրագրի, որում ընդգրկված են արտիստներ՝ Հայաստանից, Ֆրանսիայից, Հունաստանից և Սլովենիայից, որոնք ներկայացնում են կատարողական արվեստի, տեսողական արվեստի, գրականություն և պարարվեստի ոլորտները։
Նոյեմբերի 21-ին՝ ժամը 12:00-19:00-ին, «Մեգերյան կարպետ» մշակութային համալիրում տեղի կունենա «Հայաստան-Վրաստան. 100% ձեռարվեստ» խորագրով ցուցահանդեսը:
Միջոցառումն ուղղված է երկու երկրների մշակութային համագործակցության խթանմանը՝ հայ և վրացի վարպետների համար մշակութային փորձառությունների փոխանակման նոր հարթակի, ավանդույթների պահպանության և շուկայական նոր հնարավորությունների ստեղծման միջոցով:
Հայաստանի մշակութային ժառանգության միջազգային հանրահռչակման և երկրի ճանաչելիության բարձրացման նպատակով նոյեմբերի 16-ից դեկտեմբերի 23-ը Հայաստանն առանձին տաղավարով մասնակցելու է Ավստրիայի մայրաքաղաք Վիեննայում կայանալիք Շպիտելբերգի Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառին
Ծրագիրն իրականացվում է ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության նախաձեռնությամբ՝ «Մշակույթի զարգացման» հիմնադրամի և «Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարան» ՊՈԱԿ-ի հետ համագործակցությամբ:
Հայկական տաղավարում ցուցադրվելու են շուրջ 40 վարպետի ձեռագործ աշխատանքներ, այդ թվում՝ կարպետագործործության, խեցեգործության, տիկնիկագործության տարբեր նմուշներ և հուշանվերներ:
Շպիտելբերգի Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառը կայուն ավանդույթ ունեցող միջոցառում է, որը սկսած 1970-ական թվականներից՝ իրականացվում է Վիեննայի պատմական թաղամասերից մեկում:
Նշենք՝ 2023 թ. Հայաստանի առաջին մասնակցությունը Ստրասբուրգի Սուրբ ծննդյան տոնավաճառին հաջողությամբ է ընթացել: