Ահա եկավ հայոց ազգին օրերը,
Հանեցեք հիները, հագեք նորերը:
Բարեկենդան, փորեկենդան,
Բարեկենդան օրեր է,
Խելքս գլխես կորեր է…
Բարեկենդանն Իջևանում փետրվարի 11-ին նշվեց ազգային ուրախ տոնակատարությամբ՝ երգերով, պարերով և իհարկե հետաքրքիր խաղերով, Վարը Վարենկի և Թամզարայի հետ միասին:
2024 թ. փետրվարի 2-18-ը Հնդկաստանի Ֆահրիդաբադ քաղաքում անցկացվում է Սուրաջկունդի արհեստների 37-րդ միջազգային փառատոնը:
Հայաստանից փառատոնին մասնակցում են Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանի «Արար. ազգային մշակույթի պահպանումը, տարածումը, զարգացումն ու հանրահռչակումը Հայաստանի Հանրապետության մարզերում» ծրագրում ընդգրկված վարպետներ` ասեղնագործուհի Արմենուհի Խաչատրյանը (ՀՀ Արմավիրի մարզ, Բաղրամյան համայնք), գորգագործության վարպետներ Սուզաննա Ավետիսյանը (ՀՀ Կոտայքի մարզ, Ջրվեժ համայնք) և Անի Մարտիրոսյանը (ՀՀ Կոտայքի մարզ, Զառ համայնք):
Ցուցադրությանը հիմնականում ներկայացված է հայկական գործվածքը՝ կարպետներ, ասեղնագործ և թաղիքից պատրաստված աշխատանքներ, դեկորատիվ-կիրառական արվեստի նմուշներ, հուշանվերներ, զուգահեռ իրականացվում են ձեռագործ աշխատանքների վարպետության դասեր:
Սուրաջկունդի արհեստների ամենամյա փառատոնին Հայաստանի ներկայացուցիչների շարունակական մասնակցությունը ամրագրված է 2022 թ. հուլիսի 4-ին Երևանում կայացած «Առևտրի, տնտեսական, տեխնոլոգիաների, գիտության, կրթության և մշակույթի բնագավառներում hայ-հնդկական միջկառավարական հանձնաժողովի 8-րդ նիստի արձանագրության» դրույթներում:
Այն ուղղված է Հայաստանի և այլ երկրների ժողովրդական ստեղծագործողների միջև համագործակցության նոր հեռանկարների ձևավորմանը, ժողովրդական ստեղծագործության ճանաչելիության բարձրացմանն ու փոխհարստացմանը: Միտված է նաև Հնդկաստան-Հայաստան մշակութային համագործակցության խթանմանը` որպես հնդիկ և հայ ժողովուրդների մշակութային ժառանգության պահպանության լավագույն դրսևորում:
Երևանի Կենտրոն վարչական շրջանը փետրվարի 9-ին հրավիրել էր փոքրիկներին և նրանց ծնողներին՝ միասին նշելու Բարեկենդանը, մասնակցելու տոնական ուրախ խաղերին, շուրջպարերին, դիտելու լարախաղացի զվարճալի ելույթը և համտեսելու բարեկենդանյան գաթա և հալվա: Տոնական ուրախ հավաքույթը տեղի ունեցավ «Երևան իմ սեր» հիմնադրամի բակում:
«Գյումրիի դարբնության ավանդույթը» հայտը 2023թ․ գրանցվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության ցանկում։
Դարբնությունը դարեր շարունակ կենտրոնական դեր է խաղացել Հայաստանի Գյումրի քաղաքի տեղական ինքնության և մշակութային առանձնահատկությունների մեջ: Թեև պրակտիկան Հայաստանում գրեթե անհետացել է 20-րդ դարի կեսերին, այն պահպանվել է Գյումրիում, որտեղ բնակիչները շարունակում են պահպանել գոյություն ունեցող իրերը՝ պատուհանների վանդակաճաղերը, ցանկապատերը, դարպասները, դռները, մոմակալներն ու ջահերը, որոնք պատրաստված են հին վարպետների կողմից, և օգտագործում են դարբնությամբ ստեղծված իրերն իրենց առօրյա կյանքում: Ներկայիս դարբինները, որոնցից մի քանիսը հինգերորդ կամ վեցերորդ սերնդի վարպետներ են, ակտիվ դեր են խաղում քաղաքային դարբնագործության ավանդույթի, ինչպես նաև նրա պատմության, ավանդական հմտությունների և գիտելիքների պահպանման և փոխանցման գործում: Նրանք սովորաբար դարբնության պրակտիկան ոչ ֆորմալ կերպով փոխանցում են իրենց ընտանիքների ներսում՝ իրենց երեխաներին և թոռներին: Բացի այդ, դարբնությունը ֆորմալ կերպով փոխանցվում է նաև համայնքային թանգարանների և երկու մասնագիտացված ուսումնական հաստատությունների՝ Գյումրու գեղարվեստի ակադեմիայի և Գյումրու թիվ 1 արհեստագործական ուսումնարանի միջոցով: Գյումրի քաղաքի ճարտարապետական ինքնության առանցքային մասը՝ դարբնությունը կարելի է տեսնել ինչպես մասնավոր, այնպես էլ հասարակական շենքերի ներքին և արտաքին ձևավորման մեջ, և ասոցացվում է մի շարք արժեքների հետ՝ աշխատասիրության, ազնվության, արդար աշխատանքի և փոխադարձ հարգանքի:
Սուրբ Սարգսի տոնը Mihr voyage-ի հետ անցավ հետևյալ ծրագրով՝ ուխտագնացություններ Օշականի Սուրբ Սարգիս մատուռ-սրբատեղի, Ուշիի Սուրբ Սարգիս եկեղեցի, այցելություն Բյուրականի «Տոնացույց» մշակույթի կենտրոն՝ տոնածիսական միջոցառումներով և հյուրասիրությամբ։
Այս տարի սիրո բարեխոս Սուրբ Սարգիս Զորավարի տոնը Երազ այգում տոնեցին «Մասունք» ավանդական երգի-պարի համույթի հետ միասին՝ օրհնանքներով ու երգերով։ Մասնակիցները պատրաստեցին աղաբլիթ, սովորեցին և կատարեցին սիրային զուգերգեր, տեղի ունեցավ փոխինդի պատրաստման ծես, խաղացին աղջիկ փախցնոցի, լսեցին ավանդական երգ-երաժշտություն և բռնեցին ավանդական շուրջպար։
Հունվարի 26-ին «Նարեկացի» արվեստի միությունում տեղի ունեցավ «Մեր պարերը և մենք» նախաձեռնության՝ հայկական պարի հերթական բաց դասը:
Արդեն ավանդույթ դարձած հանդիպումը գլխավորեց «Կարին» ավանդական երգի-պարի խմբի գեղարվեստական ղեկավար, ՀՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ Գագիկ Գինոսյանը:
Ժողովրդական արվեստների թանգարանի դպրոցում՝ «Ինքնության դարբնոցում» վերսկսվել են կարպետագործության դասընթացները։
Դասերը` ամեն հինգշաբթի և ուրբաթ 15։00-17։00։
Դասավանդում է ոլորտի երիտասարդ և տաղանդավոր մասնագետներից մեկը՝ Աննա Մանուկյանը։
1 դասի վճարը՝ 2500 դրամ։
Անհրաժեշտ նյութերը տրամադրվում են։
Գրանցման համար զանգահարել՝ +374 10 569380։ Հասցեն` Աբովյան 64
Հունվարի 19-ին Կոմիտասի թանգարան-ինստիտուտում տեղի ունեցավ «Հայել-պարել» կրթական ծրագիրը «Մենք» ազգային պարի խմբի հետ, պարուսույց՝ Ստեփան Թորոյան։
«Մեր երգերը և մենք» նախաձեռնության՝ ազգային երգերի հերթական բաց դասը, որը տեղի ունեցավ հունվարի 19-ին «Բարձունք»-ում, նվիրված էր Արցախ աշխարհի երգերին։
Երգեցին Արցախի «Տնջրե» ավանդական երգի-պարի խմբի երգուսույց, երգիչ, մանկավարժ Մարատ Հարությունյանի հետ միասին, ով սովորեցրեց տարածաշրջանի երգերից, պատմեց դրանց պատմությունն ու խորհուրդը։