«Նավասարդ»_հայ_իրանական_մշակութային_խոհանոցային_փառատոն

«Նավասարդ» հայ-իրանական մշակութային խոհանոցային փառատոն

«Նավասարդ»_հայ_իրանական_մշակութային_խոհանոցային_փառատոն

Օգոստոսի 10-11-ը Սիսիան քաղաքի հրապարակում տեղի կունենա «Նավասարդ» հայ-իրանական մշակութային խոհանոցային փառատոնը: Առաջին օրվա ընթացքում փառատոնի մասնակից հայկական և իրանական թիմերը տաղավարներում կպատրաստեն և կներկայացնեն իրենց խոհանոցի բազմազանությունն ու պատմությունը։ Մշակութային և երաժշտական գոտիներում կներկայացվի երգ, պար, երաժշտություն, լազերային շոու Հայկի գալստյան ցուցադրումով, արվեստի գործեր, ահեստագործական արտադրանք։ Մինչ փառատոնի վերոնշյալ հիմանական մասը, կկազմակերպվի մրցույթ մասնակից թիմերի միջև տարբեր անվանակարգերով, իսկ փառատոնի ավարտին կլինի մրցանակների շնորհման արարողություն։
Հաջորդ օրը` օգոստոսի 11-ին, ժամը 03:00-05:00, նախատեսվում է այցելություն «Զորաց Քարեր բնակատեղի» պատմամշակութային արգելոց՝ աստղային դիտման նպատակով (մուտքը «Զորաց Քարեր բնակատեղի» պատմամշակութային արգելոց՝ տոմսերով)։
Փառատոնը կազմակերպում են Տուրիզմի Հայկական ֆեդերացիան և «Հայ Խոհարարական Ավանդույթների Զարգացման և պահպանման» ՀԿ-ն՝ ՀՀ ԷՆ զբոսաշրջության կոմիտեի աջակցությամբ, ՀՀ Սյունիքի մարզպետարանի, Սիսիանի համայնքապետարանի, Իրանի Իսլամական Հանրապետության Մշակութային ժառանգության, ձեռարվեստի և զբոսաշրջության նախարարության, ՀՀ-ում ԻԻՀ դեսպանության և ՀՀ-ում ԻԻՀ դեսպանատան Մշակույթի կենտրոնի հետ համագործակցությամբ։
Հարցերի կամ այլ մանրամասների համար կարող եք կապ հաստատել հետևյալ հեռախոսահամարով՝ 099 58 45 46:

Ցուցահանդես-վաճառք

Ցուցահանդես-վաճառք

Ցուցահանդես-վաճառք

Օգոստոսի 6-ին, ժամը 12:00-22:00-ն Խաչքարերի պուրակում կգործի ձեռագործ իրերի ցուցահանդես-վաճառք։ Կազմակերպիչներ՝ Roots & Next հիմնադրամ և Սիրիահայերի միության տիկնանց հանձնախումբ:

Կավագործության_աշխատանքների_ցուցահանդես

Կավագործության աշխատանքների ցուցահանդես

Կավագործության_աշխատանքների_ցուցահանդես

Աջափնյակ վարչական շրջանի երեխաների սոցիալական հոգածության կենտրոնում օգոստոսի 5-ին, ժամը 11։00-ին տեղի կունենա ՀՀ ԿԳՄՍՆ «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանության» ծրագրի շրջանակներում կազմակերպվող «Երեխաները երեխաների համար» խորագրով կավագործության աշխատանքների ցուցահանդեսի բացումը: Հասցե՝ Մարգարյան 35։

1,2,3

Ավանդական ձիախաղեր

1,2,3

Ձիախաղերը հայկական ժողովրդական մշակույթին բնորոշ խաղեր են։ Հայտնի են տարատեսակ հեծյալ խաղեր՝ նիզակախաղեր, հեծյալ մրցումներ, ձիարշավներ, կառարշավներ, թիմային եւ անհատական հեծյալ մրցումներ եւ այլն: Հեծյալ խաղերի համար ձիերն անցնում են հատուկ ֆիզիկական պատրաստություն, որի արդյուքնում ընտրվում են ամուր նժույգները: Ձիախաղերը հանդիսանում են հայ ժողովրդի պատմության, մշակույթի, կենցաղավարության բաղկացուցիչը եւ ժողովրդական տոնախմբությունների անբաժանելի մասը: Անցյալում խաղացվել են ժողովրդական տոների, ուխտագնացությունների, հարսանեկան հանդեսների ժամանակ, ինչպես նաեւ հանդիսացել երիտասարդության մարտական պատրաստության միջոց: Ձիախաղերը մեզանում ունեցել են ծիսական ընդգծված գործառույթ: Հայ ժողովրդի բանահյուսական մշակույթում, հրաշապատում հեքիաթներում, «Սասնա ծռեր» էպոսում պահպանվել են ձիախաղերի մասին նկարագրություններ, երբ ծիսական մրցախաղերում հաղթողը` գործի դնելով ձիավարության հմտությունները, նվաճում է հարսնացուի սիրտը` ներառյալ նաեւ վերջինիս հոր թագավորությունը, կամ գոնե դրա կեսը:
Հայերն ունեցել են ձիաբուծության հնագույն ավանդույթներ, ինչի վկայությունն են Թեյշեբաինիի պեղումների արդյունքները, որտեղ հայտնաբերվել են երկու ցեղատեսակի ձիերի կմախքներ։ Ավանդույթի մասին են վկայում նաեւ հայ եւ հույն պատմիչների հիշատակումները, մասնավորապես հայկական հեծելազորի՝ այրուձիի մասին: Բնականաբար հայերն ունեցել են նաեւ ձիախաղերի հարուստ մշակույթ: Ըստ ազգագրագետ Վ. Բդոյանի ձիա-խաղերը հայտնի են եղել պատմական Հայաստանի ամբողջ տարածքում: Կենսունակ են եղել մինչեւ 20-րդ դարի 30-ական թթ., սակայն ինդուստրիալ եւ քաղաքաշինական զարգացումներին զուգահեռ աստիճանաբար մոռացության են մատնվել։ Ավանդույթի հիշողությունը, հիմնականում պահպանվել է Երեւանում գործող ձիարշավարանի գոյության շնորհիվ, ուր մինչեւ 20-րդ դարի 50-ական թթ. ցուցադրվել են այդ խաղերը: Այնուհետեւ ձիախաղերը վերականգնվել են 20-րդ դարի 80-ական թթ. սկզբին Երեւանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի «Այրուձի» հեծյալ արշավախմբի կողմից, որը հեծյալ արշավների իրականացման միջոցով դրանք տարածում էր Հայաստանի տարբեր համայնքներում եւ գյուղերում, ինչպես նաեւ հանրահռչակում գյուղական եւ քաղաքային տոնակատարությունների ընթացքում:
Ներկայում վտանգված է ձիախաղերի ավանդույթը։
Տարրի հիմնական կրողն ու պահպանողը ՀՀ Արագածոտնի մարզի Աշտարակ համայնքի բնակիչներն են եւ «Այրուձի» հասարակական կազմակերպությունը։

13

«Մեր պարերը և մենք» Կասկադում

13

Վերականգնելով սիրելի ավանդույթը՝ ամսվա վերջին ուրբաթ օրը «Կարին» ավանդական երգի-պարի խումբը և «Գաֆէսճեան» արվեստի կենտրոնը հրավիրում են բոլոր ցանկացողներին սովորելու հայկական ավանդական պարեր:
Պարային հանդիպումը տեղի կունենա հուլիսի 29-ին՝ ժամը 19:00-ից մինչև ուշ երեկո, «Գաֆէսճեան» քանդակների պարտեզում (Կասկադ):
Մուտքն ազատ է բոլորի համար:

12......

Վարդավառին նվիրված միջոցառումների շարք Կողբում

wine-areni-paraton

Վարդավառին ընդառաջ՝ հուլիսի 16-17-ին, Տավուշի մարզի Կողբ գյուղում «Կողբ» հիմնադրամը կազմակերպել է տոնին նվիրված կրթական, մշակութային եւ ժամանցային միջոցառումներ։
Օր 1 | Հուլիսի 16
08:00-12:00 Հյուրերի ժամանում Կողբ՝ Երեւանից եւ այլ մարզերից
10:00-12:00 Կողբի Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցուց, Բերդավանի Ղալինջաքար
բերդից եւ Նոյեմբերյանի Սուրբ Սարգիս եկեղեցուց Վարդավառի երթ
12:00-12:30 Երթի մասնակիցների եւ հյուրերի հանդիպում եւ Վարդավառի շուրջպար
12:30-14:00 Ազատ ժամանց
14:00-15:30 «Ethno Colors» խմբի համերգ
15:30-18:00 Վարդավառի տոնակատարություն, պարեր, լարախաղաց, ջրոցի եւ այլն
18:00-20:00 Ազատ ժամանց
20:00-21:30 «Նեմրա» խմբի համերգ
21:30-22:00 Վարդավառի ուղերձ, շուրջպար եւ այլն
22:00-23:30 Արամ MP3-ի համերգ
23:30-ից մինչեւ լույս Խարույկներ, շուրջպար եւ այլն
Օր 2| Հուլիսի 17
9:00-11:00 Ազատ ժամանց
10:00-13:00 Այցեր տեսարժան վայրեր
13:00-14:00 Ազատ ժամանց
14:00-16:00 «Hayat Project» խմբի համերգ
16:00-18:00 Koghb Color Festival 2022 by Arm Events / DJ Drred, DJ Mill, SKINYYY:

12....
12........
12..........
12.. (1)
12. (2)
12 (1)
11 (1)

Մեկնարկել է «Նշխարներ Շիրակի բանավոր մշակույթից» ծրագիրը

11 (1)

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանություն» դրամաշնորհային ծրագրի շրջանակում «Շիրակի Մ․ Նալբանդյանի անվան պետական համալսարան» հիմնադրամի արտաքին համագործակցության և հասարակայնության հետ կապերի կենտրոնն իրականացնում է «Նշխարներ Շիրակի բանավոր մշակույթից» ծրագիրը:
Ծրագրով նախատեսվում է իրականացնել Շիրակի մարզի ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքների հավաքագրում և տարածում՝ այդ աշխատանքներում հիմնականում ներգրավելով երիտասարդներին:
Շիրակի գյուղական բնակավայրերը ժողովրդական բանահյուսության հարուստ շտեմարաններ են։ Հացի, ջրի պաշտամունքին, կենցաղավարման ծեսերի տարբեր դրսևորումներին կարելի է հանդիպել մարզի Աշոցքի, Ամասիայի, Անիի, Ախուրյանի և Արթիկի տարածաշրջանների համայնքներում, որոնց բնակիչները, գաղթելով Արևմտյան Հայաստանի տարբեր գավառներից, մինչ օրս սրբորեն պահպանում են դրանք:
Ծրագրի արդյունքում նախատեսվում է իրականացնել 3 գիտական հոդվածների տպագրություն ՇՊՀ գիտական հոդվածների տեղեկագրում, 5 մեդիակոնտենտի, 2 տեսաֆիլմի և ուղեցույց-ձեռնարկի պատրաստում:
Ծրագրի հիմնական նպատակն է նպաստել ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանմանը, սերունդների միջև մշակութային հաղորդակցման իրականացմանն ու արժեհամակարգի փոխանցմանը։

10 (1)

Փորձարարական Վարդավառն Արագած համայնքում

10 (1)

Հուլիսի 18-ին Արագած համայնքում Նավակատիք ծրագրի շրջանակում իրականացվեց փորձարարական Վարդավառը՝ «Կէան» կրթամշակութային կենտրոնի կողմից։ Իսկ հուլիսի 23-24-ին հայաստանյան 10-ից ավելի համայնքներում տոնվելու է Վարդավառը՝ ազգային-ավանդական ծիսաշարով, երգ-պարերով, խաղերով ու ջրախաղերով։ Բնակավայրից բնակավայր ազգայինը տարածելու գործում «Կէան» կրթամշակութային կենտրոնին միացող համայնքների թիվն ավելանում է, համագործակցության շրջանակը՝ մեծանում:

9 (1)

Ժողովրդական ստեղծագործության փառատոն՝ վարպետաց քաղաքում

9 (1)

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ, Գյումրու համայնքապետարանի համագործակցությամբ Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանը հուլիսի 16-ին Գյումրու «Վարդանանց» հրապարակում իրականացրել է «Գյումրի. վարպետաց քաղաք» խորագրով արհեստների փառատոնը:
Բացման խոսքով հանդես է եկել ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության մշակութային ժառանգության և ժողովրդական արհեստների վարչության պետ Աստղիկ Մարաբյանը: Ողջունելով փառատոնի շուրջ հավաքվածներին՝ ժողովրդական ստեղծագործության վարպետներին, ԱՊՀ երկրներից ժամանած մասնակիցներին, քաղաքի հյուրերին, զբոսաշրջիկներին, վարչության պետն ընդգծել է այդ հարթակի կարևորությունը՝ նշելով, որ ավանդական արհեստների փառատոնը համագործակցության, նոր գաղափարների ստեղծման, մշակութային ժառանգության պահպանության և փոխանակման հարթակ է:
Անդրադառնալով փառատոնի անցկացման գաղափարին՝ Աստղիկ Մարաբյանը տեղեկացրել է, որ այն ձգվում է 2020 թվականից, երբ ԱՊՀ համագործակցության երկրների կողմից 2022 թվականը հայտարարվել է ժողովրդական ստեղծագործության ու մշակութային ժառանգության տարի, և այդ շրջանակում ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարությունը, հանդես գալով փառատոնի կազմակերպման նախաձեռնությամբ, այն իրականացնում է Հայաստանի մշակութային մայրաքաղաքում՝ Գյումրիում:
«Գյումրիի ընտրությունը պատահական չէ, քանի որ պետական մշակութային քաղաքականության ռազմավարական առաջնահերթություններից են մշակույթի ապակենտրոնացումը և մշակույթի միջոցով մեր համայնքներում սոցիալական, տնտեսական կյանքի աշխուժացումը և զարգացումը: «Գյումրի. վարպետաց քաղաք» փառատոնի հիմնական նպատակն է մշակութային մեկ հարթակում միավորել արդի շրջանի ժողովրդական արհեստները, բարձրացնել դրանց ճանաչելիությունը և նպաստել այդ ժառանգությունը կրող ու փոխանցող անհատների ստեղծագործական առաջխաղացմանը: Նմանօրինակ փառատոները յուրօրինակ մշակութային խառնարան են, որ մի կողմից ներկայացնում են ժառանգության բազմաշերտ դրսևորումներն ու ստեղծագործական բազմազանությունը, մյուս կողմից մեկ հավաքական միջավայրում խտացնում են մշակութային ինքնության գենետիկ զարգացման շղթան: Այդ գենետիկ կոդի բանալին գտնվում է այս տաղավարներում առատորեն ներկայացված փայտե և արծաթե իրերի, գունավոր թելերով հյուսված գորգերի զարդանախշերի մեջ»,- նշել է Աստղիկ Մարաբյանը և հավելել, որ փառատոնը լինելու է շարունակական՝ ամեն տարի իրականացնելով Հայաստանի տարբեր համայնքներում, այդ կերպ նպաստելով ոչ միայն համայնքների ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանությանն ու փոխանցմանը, այլև խթանելով Հայաստանում մշակութային զբոսաշրջության զարգացմանը:
Եզրափակելով խոսքը՝ ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության ներկայացուցիչը շնորհակալություն է հայտնել Շիրակի մարզպետարանի, Գյումրու համայնքապետարանի գործընկերներին՝ փառատոնի կայացման գործում ցուցաբերած ակտիվ և արդյունավետ համագործակցության համար:
ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության մշակութային ժառանգության և ժողովրդական արհեստների վարչության գլխավոր մասնագետ Նաիրա Կիլիչյանի տեղեկացմամբ՝ փառատոնն իր շուրջն է համախմբել շուրջ 65 վարպետների՝ ՀՀ մարզերից, Ռուսաստանից և Բելառուսից:
«Փորձել ենք հնարավորինս ապահովել բազմազանությունը. 30 տաղավարներում ներկայացված են գորգերի, կարպետների, ասեղնագործության և ժանեկագործության տեսակներ, տիկնիկագործության, բրուտագործության, խեցեգործության, փայտի գեղարվեստական փորագրության տարբեր նմուշներ, արծաթից և այլ մետաղներից պատրաստված զարդեր: Այս ամենին զուգահեռ՝ ցուցադրվում են նաև կենսունակ արվեստի այլ տեսակներ, մասնավորապես՝ լարախաղացությունը, որը ներկայում անհապաղ պաշտպանության կարիք ունեցող մշակութային արժեք է, քանի որ այդ ուղղությամբ սերնդափոխության խնդիր կա: Բացի գեղարվեստական աշխատանքների ցուցադրությունից՝ վարպետները նաև վարպետաց դասեր են անցկացնում և իրենց հմտություններով կիսվում մյուսների հետ: Փառատոնի շրջանակում ելույթ կունենան նաև ազգագրական երգի, պարի խմբեր»,- եզրափակել է Նաիրա Կիլիչյանը:
Ժողովրդական ստեղծագործության վարպետ, բրուտ-խեցեգործ Լևոն Հովհաննիսյանը փառատոնի շրջանակում ներկայացնում էր իր ձեռքի աշխատանքները. յուրօրինակ սպասքներ, զարդատուփեր, հուշանվերներ, կիրառական-դեկորատիվ արվեստի այլ իրեր:
«Մեր տաղավարում ներկայացված են իրեր տարբեր ճաշակի և նախասիրությունների անձանց համար, այստեղ յուրաքանչյուր ոք կարող է գտնել իրեն դուր եկածը: Իմ պատրաստած բոլոր իրերը ձեռքի աշխատանքներ են, այսինքն՝ կաղապարային չեն, ջնարակապատման տեխնոլոգիաներն էլ տարբեր են՝ սննդային և դեկորատիվ: Աշխատանքների մեջ կան նմուշներ, որոնք համադրված են գունավոր օրգանական ապակիով և կերամիկայով: Բոլոր աշխատանքները ինքնատիպ են, որովհետև գաղափարը որևէ տեղից փոխառված չէ, այլ ինքս եմ ստեղծագործում և կյանքի կոչում գաղափարներս: Այսպիսի փառատոները շատ կարևոր են մեզ համար. անձամբ ես մասնակցում եմ այս փառատոնին հանրությանը ներկայացնելու, ճանաչելի դարձնելու աշխատանքներս: Այս հարթակը նաև մարդկանց հնարավորություն է տալիս գեղագիտություն ձևավորելու, ինչը պակաս կարևոր չէ»,- փաստել է ժողովրդական ստեղծագործության վարպետը:
Նշենք, որ փառատոնն ավելի փոքր ձևաչափով հուլիսի 17-ին շարունակվել է Երևանում՝ Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանում: Այնուհետև՝ մինչև սեպտեմբեր, այդ միջոցառման շրջանակում թանգարանում պարբերաբար կանցկացվեն մշակութային միջոցառումներ՝ ժողովրդական արհեստների և արվեստների վարպետաց դասեր:

8 (1)

«Արար» ծրագիրը շարունակում է գործել՝ ի նպաստ համայնքների զարգացման

8 (1)

«Արար. ազգային մշակույթի պահպանումը, տարածումը, զարգացումն ու հանրահռչակումը Հայաստանի Հանրապետության մարզերում» ծրագիրը 2017 թվականից իրականացվում է ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության, «Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարան» ՊՈԱԿ-ի և «Արար» հայ ազգային արվեստի պահպանման կենտրոն» ՀԿ-ի համագործակցությամբ:
Ծրագրի նպատակն է ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանման ու փոխանցման միջոցով նպաստել ՀՀ համայնքների մշակութային և տնտեսական կայունացմանը, բնակիչների հոգևոր և սոցիալ-տնտեսական իրավիճակի բարելավմանը: Տեղաբնակ ժողովրդական ստեղծագործողները համայնքներում իրենց գիտելիքներն ու փորձառությունն են փոխանցում տարբեր տարիքի շահառուներին՝ ուսուցանելով ժողովրդական արհեստներ և արվեստներ։
Տարիների ընթացքում ծրագիրն աստիճանաբար ընդլայնում է իր աշխարհագրությունը։ Ներկայում 24 կենտրոններ են գործում ՀՀ 8 մարզերի 40 համայնքներում՝ Սյունիքի (Տեղ, Տաթև), Տավուշի (Նոյեմբերյան, Այրում, Արճիս, Զորական, Բագրատաշեն, Բերդավան, Բաղանիս, Դովեղ, Ջուջևան, Լճկաձոր, Պտղավան, Ոսկեվան, Կողբ, Կոթի, Հաղթանակ), Լոռու (Դսեղ), Արագածոտնի (Արտենի, Ուջան), Գեղարքունիքի (Դպրաբակ, Այգուտ), Արարատի (Դիտակ, Ջրաշեն, Ջրահովիտ, Զանգակատուն, Մասիս), Արմավիրի (Բաղրամյան, Հացիկ, Մյասնիկյան, Խանջյան, Առատաշեն, Նորապատ), Կոտայքի (Աբովյան, Հացավան, Գեղադիր, Ողջաբերդ, Զառ, Ջրվեժ, Պտղնի)։
Դասավանդում են 18 տեղաբնակ մասնագետներ, շուրջ 900 երեխաներ ու պատանիներ սովորում են գորգագործություն, կարպետագործություն, ասեղնագործություն, խեցեգործություն, փայտի փորագրություն, խաչքարագործություն, նկարչություն, մանրանկարչություն, ավանդական երգ ու պար, մասնակցում են բազմաբնույթ ցուցահանդեսների, փառատոների, տեղական և միջազգային մրցույթների:
Դասընթացների շրջանակում ծրագիրն անդրադառնում է նաև ոչ ակտիվ համայնքների մշակութային կյանքի հիմնախնդիրների համակարգմանը և իրականացնում է անհրաժեշտ միջոցառումներ՝ նպաստելով համայնքի նոր մշակութային դիմագծի ձևավորմանը: