Աշխատանքը երաշխավորված է հրատարակության ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի գիտական խորհրդի կողմից։
Աշխատանքը իրականացվել է ՀՀ Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կողմից «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանության ծրագրեր» անվանակարգով շնորհված դրամաշնորհային ծրագրի շրջանակում։
Ավարտվել է ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության համակարգմամբ և անմիջական մասնակցությամբ կազմակերպված, Արաբական Միացյալ Էմիրություններում մարտի 10-28-ը տեղի ունեցած «Շարժայի ժառանգության օրեր» ամենամյա փառատոնը, որին Հայաստանը՝ որպես պատվավոր հյուր, մասնակցել է առանձին, ներկայացուցչական տաղավարով։
Փառատոնի կազմակերպիչն էր Շարժայի ժառանգության ինստիտուտը՝ հովանավորությամբ Արաբական Միացյալ Էմիրությունների Գերագույն խորհրդի անդամ, Շարժայի կառավարիչ, Նորին Գերազանցություն շեյխ, դոկտոր Սուլթան Բին Մոհամմադ Ալ Քասիմի:
«Շարժայի ժառանգության օրեր» ամենամյա փառատոնը հիմնադրվել է 2003 թվականին, որին առանձին տաղավարներով այս տարի մասնակցել է ավելի քան 30 երկիր:
Մշակութային օրերի շրջանակում Հայաստանի տաղավարի 12 սրահներում ցուցադրվել են հայկական մշակութային ժառանգության բազմաբնույթ դրսևորումները` սկսած հայ մշակույթի պատմությունից մինչև արդի շրջանի կենսունակ ժառանգությունը` ձեռագրարվեստ ու մանրանկարչություն, երաժշտություն ու ժողովրդական արհեստներ (գորգագործություն, ասեղնագործություն, ժանեկագործություն, փայտագործություն, խաչքարագործություն, տիկնիկագործություն, հայկական տարազ և ուտեստ):
Տարբեր ձևաչափերով (ֆիլմերի ցուցադրություններ, բուկլետներ) ներկայացվել են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ում գրանցված հայկական ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքները՝ դուդուկը, խաչքարը, «Սասունցի Դավիթ» էպոսը, լավաշը, Քոչարին և Սուրբ Թադեոս առաքյալի վանքի ուխտագնացությունը։
Տաղավարին առանձնահատուկ գունագեղություն են հաղորդել և արդի շրջանի հայկական մշակութային ժառանգության կենսունակությունն ընդգծել ավանդական երգի-պարի «Վարք հայոց» խմբի և «Կայթ» նվագախմբի պարերգային ու երաժշտական կատարումները, հայկական խոհանոցի ճանաչված մասնագետներ Սեդրակ Մամուլյանի և Արբի Ղարախանիի պատրաստած ուտեստները, ինչպես նաև խաչքարագործության, փայտագործության, գորգագործության և տիկնիկ պատրաստելու շարունակական վարպետության դասերը: Առանձին հարթակներում ներկայացվել են Հայաստանի մշակութային զբոսաշրջությունն ու բնության ժառանգությունը:
Հայաստանն այս միջոցառմանը մասնակցում էր առաջին անգամ. փառատոնի հիմնական ձեռքբերումներն էին Արաբական Միացյալ Էմիրություններում Հայաստանի բազմաբնույթ մշակութային ժառանգության ներկայացվածությունը և Հայաստանի ճանաչելիության բարձրացումը, այդ միջազգային հարթակում նոր մշակութային կապերի հաստատումը և միջմշակութային համագործակցության նոր պայմանավորվածությունները:
Դրա վկայությունն էր տեղացիների, զբոսաշրջիկների, այլ երկրների մասնակիցների, ինչպես նաև տեղական և միջազգային կազմակերպությունների պաշտոնատար անձանց՝ հայկական տաղավար այցելություններն ու բարձր գնահատականը:
Միջոցառման կազմակերպչական աջակիցներն էին ՀՀ արտաքին գործերի և ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարությունները, ինչպես նաև ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեն:
Տեղեկացնենք, որ 2013 թվականին տեղի է ունեցել Հաղարծինի վանական համալիրի բացման արարողությունը, որը հիմնանորոգվել է Արաբական Միացյալ Էմիրությունների Գերագույն խորհրդի անդամ, Շարժայի կառավարիչ, Նորին Գերազանցություն շեյխ, դոկտոր Սուլթան Բին Մոհամմադ Ալ Քասիմիի բարերարությամբ:
Հայկական պարարվեստով հետաքրքրվող հանրության, ուսանողների, պարի ուսուցիչների և պարագետների համար:
Գիրքը հայկական ժողովրդական պարի բեմական մշակման մասին ՀՀ ԳԱԱ արվեստի ինստիտուտում պաշտպանված թեկնածուական ատենախոսության (ղեկ. պգդ Էմմա Պետրոսյան) գրքային տարբերակն է, որը տպագրվել է 2009 թ. ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի «Հայ ազգագրություն և բանահյուսություն» մատենաշարում։
Գիրքը 20-րդ դարի սկզբի և մինչև 30-ական թվականներ հայ պարարվեստի մասին պատմամշակութային հետազոտություն է և կարևոր ուսումնասիրություն հայ էթնոպարագիտության բնագավառում։ Գրքում ներկայացվում են հայկական ժողովրդական պարի բեմական մշակման ընթացքը, առանձնահատկությունները, ժամանակաշրջանին բնորոշ ժանրերը, պարային ուղղությունները, դրսևորումները, հայ պարագիտության դպրոցի հիմնադիր Սրբուհի Լիսիցյանի կյանքն ու գործունեությունը և ազգային պարի տաղանդավոր բեմադրիչ Վահրամ Արիստակեսյանի ստեղծագործական գործունեությունը։ Աշխատությանը կից ներկայացվում են Ս. Լիսիցյանի և Վ. Արիստակեսյանի բեմադրած պարերի ցանկերը, հայ ժողովրդական բեմադրական պարարվեստի տարեգրությունը, ինչպես նաև անգլերեն և հունարեն ամփոփումներ, տարբեր արխիվներից հավաքված լուսանկարներ։
Ուսումնասիրությունը պարզաբանում է նաև պարարվեստով զբաղվողների շրջանակում տարածված «ժողովրդական և ազգագրական» եզրույթների ծագման և ձևավորման հարցերը։
Նաիրա Կիլիչյան «Հայկական Ժողովրդական Բեմադրական Պարը» Գիրք.pdf
Սույն շտեմարանը պատրաստվել է «Եկենք խաղանք հայերեն» ծրագրի շրջանակներում:
Ծրագիրն իրականացվել է «ՀԿ Կենտրոն» քաղաքացիական հասարակության զարգացման ՀԿ-ի կողմից՝ ՀՀ Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության ֆինանսական աջակցությամբ:
Ծրագրի նպատակն է՝ նպաստել ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքների պահպանությանը, կենսունակության պաշտպանությանն ու փոխանցմանը Լոռվա բնաշխարհին բնորոշ խոհանոցի և ավանդական խաղերի գույքագրման, շտեմարանների ստեղծման և առցանց տարածման միջոցով:
Սույն շտեմարանում ներկայացված են Լոռու մարզում տարածված և բնակիչների կողմից խոհանոցում օգտագործվող ուտելի բույսերը և վերջիններիս հիման վրա պատրաստվող կերակրատեսակները, ինչպես նաև որոշ հայկական ավանդական կերակրատեսակներ:
Շտեմարանը կազմվել է դաշտային աշխատանքների կատարման, թեմայի շուրջ առկա գրականության և աղբյուրների ուսումնասիրության և ոլորտում գործունեություն ծավալող անհատների հետ քննարկումների հիման վրա:
Ուտելի Բույսերը Հայկական Խոհանոցում (Բաղադրատոմսեր)․ Շտեմարան
Սույն ձեռնարկը պատրաստվել է ՀՀ Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ։ Ձեռնարկի բովանդակության համար պատասխանատվություն է կրում «ՀԿ Կենտրոն» քաղաքացիական հասարակության զարգացման հասարակական կազմակերպությունը։
Ձեռնարկի ստեղծման նպատակն է նպաստել ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքների պահպանությանը, վերակենդանացմանն ու փոխանցմանը գալիք սերունդներին՝ տեղանքին բնորոշ ավանդական խաղերի վերականգնման և ներկայացման միջոցով։
Հոդվածի հեղինակ՝ Նվարդ Վարդանյան (բ.գ.թ. ՀԱԻ, ԵՊՀ):
Հոդվածը տպագրվել է ՀՀ ԳԱԱ ՀԱԻ «ՀՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԵՒ ԱԶԳԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»-ի 3-րդ համարում:
«թագվորի՛ Մեր, Դու՛րս Արի» Հարսանեկան Կատակերգի Հորինվածքը Եւ Գործառնականությունը Ծեսում.pdf
Հոդվածի հեղինակ՝ Նայիրի Խաչատուրեան (ԿԹԻ):
Հոդվածը տպագրվել է ՀՀ ԳԱԱ ՀԱԻ «ՀՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԵՒ ԱԶԳԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»-ի 3-րդ համարում:
Երաժշտաբանահիւսական Տարբեր Ժանրերի Փոխազդեցութիւնն Ու Փոխներթափանցումը Հայ Ժողովրդական Օրօրներում.pdf
Հոդվածի հեղինակ՝ Լիլիա Ավանեսյան (ՀՊԹ ազգագրության բաժնի ավագ գիտաշխատող, պ.գ.թ.):
Հոդվածը տպագրվել է ՀՀ ԳԱԱ ՀԱԻ «ՀՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԵՒ ԱԶԳԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»-ի 3-րդ համարում:
Հայկական Գորգերի Հորինվածքների Ու Զարդաձեվերի Դրսեվորումները Միջնադարյան Իսպանական Գորգերում.pdf
Հոդվածի հեղինակ՝ Աստղիկ Իսրայելյան (ՀՊԹ ազգագրության բաժնի ավագ գիտաշխատող, պ.գ.թ.):
Հոդվածը տպագրվել է ՀՀ ԳԱԱ ՀԱԻ «ՀՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԵՒ ԱԶԳԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»-ի 1-ին համարում:
Վիշապազարդ Վզնոցներ.pdf
Հոդվածի հեղինակ՝ Թամար Հայրապետյան (ՀՀ ԳԱԱ ՀԱԻ հայ բանահյուսության տեքստաբանության բաժնի վարիչ, առաջատար գիտաշխատող, բան. գիտ. դոկտոր):
Հոդվածը տպագրվել է ՀՀ ԳԱԱ ՀԱԻ «ՀՆԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԵՒ ԱԶԳԱԳՐՈՒԹՅԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏԻ ԱՇԽԱՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ»-ի 1-ին համարում:
Մարմնից Դուրս Գտնվող Հոգին Հայկական Հրաշապատում Հեքիաթներում.pdf