Եվրոպական ժառանգության օրերի շրջանակում Ժողովրդական արվեստների թանգարանը Փայտարվեստի ցուցասրահում, Երևանի և մարզերի մի շարք մշակութային և հասարակական վայրերում իրականացրեց գորգագործության և փայտագործության ինտերակտիվ ցուցադրական դասեր։ Դասերի ընթացքում թանգարանի աշխատակիցները և վարպետները այցելուներին ներկայացրեցին ժողովրդական արհեստների ավանդույթները և դրանք սերունդներին փոխանցելու կարևոր առաքելությունը։ Եվրոպական ժառանգության օրերի շրջանակում Երևանում, Եղեգնաձորում, Դիլիջանում, Տեղ գյուղում և Դվին հնավայրում կազմակերպված միջոցառումներին մասնակցեցին թանգարանի «Ինքնության դարբնոց» դպրոցի և «Արար» կենտրոնի սաները։
Օգոստոսի 26-27-ը Հայաստանում անցկացվող «Եվրոպական ժառանգության օրեր» ծրագրի շրջանակում առաջին անգամ նաև գորգագործության բաց դաս է անցկացվել։ Միջոցառումն իրականացրել է Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանը։ Առաջին նմանօրինակ միջոցառումը տեղի է ունեցել օգոստոսի 26-ին Հյուսիսային պողոտայում․ գորգագործության ևս մեկ ցուցադրական դաս կանցկացվի օգոստոսի 27-ին Սարյան փողոցում։ «Վարպետաց դասերի միջոցով նպատակ ունենք գորգագործությունը հասարակության շատ ավելի լայն շրջանակներին հասանելի դարձնելու։ Այցելուները կարող են մոտենալ ու փորձել հանգույց գործել՝ ինչ-որ չափով ծանոթանալով գորգագործական ավանդույթներին»,- ասում է թանգարանի տնօրեն Լուսինե Թորոյանը՝ տեղեկացնելով, որ Ժողովրդական արվեստների թանգարանի Փայտարվեստի ցուցասրահում այսօր նաև փայտագործության ցուցադրական դաս է անցկացվել։ Թանգարանի տնօրենի խոսքով՝ հատկապես վերջին տարիներին գորգագործության հանդեպ հետաքրքրությունը բավականին մեծացել է, իսկ նմանօրինակ միջոցառումներ թանգարանը կազմակերպել է ինչպես Երևանում, այնպես էլ ՝ ՀՀ մարզերում․ «Եթե դեռ 10 տարի առաջ շատ քիչ կենտրոններ կային, որոնք զբաղվում էին գորգագործությամբ և նաև դասընթացներ էին կազմակերպում, այսօր այդ կենտրոնների թիվը բազմապատկվել է ինչպես մարզերում, այնպես էլ Երևանում»։ Ի դեպ, Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանն այս տարի նշում է հիմնադրման 45-ամյակը․ այդ առիթով վաղը հատուկ արարողակարգով կմեկնարկի թանգարանի հոբելյանին նվիրված գորգի գործման գործընթացը։ Լուսինե Թորոյանի խոսքով՝ գորգը պատրաստ կլինի մինչև տարեվերջ։ Հիշեցնենք՝ «Եվրոպական ժառանգության օրերն» այս տարի անցկացվում են «Կենսունակ ժառանգություն» խորագրով: Այն նվիրվում է «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պաշտպանության մասին» կոնվենցիայի 20-ամյակին։ Երկու օրերի ընթացքում ավելի քան 100 մշակութային կազմակերպություններ իրենց հարկի ներքո կհյուրընկալեն այցելուներին, կկազմակերպվեն օրվա խորհրդին համահունչ բազմաթիվ մշակութային միջոցառումներ: Տեղի կունենան դասական և հայկական ժողովրդական համերգներ, տեսաֆիլմերի ցուցադրություններ, գրական-երաժշտական ցերեկույթներ, կրթական, ինտերակտիվ ծրագրեր, հանդիպում-քննարկումներ, դասախոսություններ, վարպետաց դասեր և այլն: «Եվրոպական ժառանգության օրերի» փակման պաշտոնական արարողությունը տեղի կունենա օգոստոսի 27-ին, Արմավիրի մարզի «Զվարթնոց» պատմամշակութային արգելոց-թանգարանի տարածքում: Միջոցառումների մուտքն ազատ է։
ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարությունը և «Պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ը օգոստոսի 27-ին, Եվրոպական ժառանգության օրերի շրջանակում` «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության» կոնվենցիայի 20-ամյակի առթիվ, հրավիրում են «Զվարթնոց» պատմամշակութային արգելոց-թանգարան` մասնակցելու մշակութային միջոցառման։ Ծրագրում՝ ավանդական խաղեր (ժամը 17։30-19:30), թատերական ներկայացում` «Խաղ»` Երևանի մնջախաղի պետական թատրոնի մասնակցությամբ (ժամը 20։30)։ Կարող են մասնակցել բոլոր ազգագրական խմբերը, երիտասարդական նախաձեռնությունները, տեղացիներն ու օտարերկրացիները, մեծերն ու փոքրերը, բոլոր-բոլոր ցանկացողները։ Մուտքն ազատ է։
Ազգային-ավանդական երգի-պարի փառատոնն իրականանում է «Մրրո» հայ ազգային արվեստի կենտրոնի նախաձեռնությամբ: Փառատոնի նպատակն է պահպանել և տարածել հայկական ազգային-ավանդական երգերն ու պարերը, ավելի ճանաչելի դարձնել երիտասարդներին ու փոխանցել սերնդեսերունդ: Փառատոնն իրականացվում է՝ հիմքում ունենալով կարևորագույն սկզբունքներ. ավանդական երգերի-պարերի ներկայացում իրենց էթնիկ տարբերակով՝ առանց որև է ժամանակակից մշակումների, օգտագործել բացառապես ազգային նվագարաններ (դուդուկ, բլուլ, շվի, զուռնա, պկու, կոպալ, դհոլ … ), անցյալի հայ երգի ու պարի երախտավորների գործունեությանը վերաբերող ֆիլմերի ստեղծում և ցուցադրում՝ արժևորելով նրանց ունեցած գործունեությունն ու մեզ փոխանցված ավանդը: ԳՈւԹԱՆ 2023-ի մասնակից խմբերն են` «Ակունք», «Կարին», «Սասնա Ծռեր», «Վան», «Մարաթուկցիներ», «Մասունք», «Նուբար», «Վերադարձ», «Մենք ենք մեր սարերը» | Արցախ, «Արդվին», «Տավրոս», «Տարոնցիներ», «Արեգ», «Գորանի», «Սեբաստացիներ», «Ծիլք»։
Շարունակելով սիրելի ավանդույթը՝ ամսվա վերջին ուրբաթ օրը «Կարին» ավանդական երգի-պարի խումբը և «Գաֆէսճեան» արվեստի կենտրոնը հրավիրում են բոլոր ցանկացողներին սովորելու հայկական ավանդական պարեր: Պարային հանդիպումը տեղի կունենա օգոստոսի 25-ին՝ ժամը 19:00-ից մինչև ուշ երեկո, «Գաֆէսճեան» քանդակների պարտեզում (Կասկադ): Մուտքն ազատ է բոլորի համար: Հետագա միջոցառումների և համերգների մասին տեղեկանալու համար միացեք «Կարին» ավանդական երգի-պարի խմբի ֆեյսբուքյան, ինստագրամյան և տելեգրամյան էջերին։
Մասնակիցը դարձեք արդեն ավանդական դարձած «Բերքի տոնին»՝ գյուղական կյանքի և ավանդույթների՝ հոբելյանական 10-րդ փառատոնին: Կվայելեք՝ Հայաստանի, Արցախի, հարևան Վրաստանի ու շատ այլ երկրների ֆերմերների, տնայնագործների ցուցադրած և վաճառքի ներկայացրած արևահամ թարմ և վերամշակված համեղ մրգերի ու բանջարեղենի և այլ բարիքների վաճառքն ու համտեսը, կենդանի երաժշտությամբ ուղեկցվող ավանդական երգն ու պարը։ Ե ՞ՐԲ՝ 2023 թ. սեպտեմբերի 16-17-ին, ժամը 11-ից 21:00: ՈՐՏԵ ՞Ղ՝ Ուսուցման Կանաչ կենտրոնում, Ձորաղբյուր, Բանակի 18 Մանրամասներ՝ +37491541177, +37443177748։ Փառատոնի ընթացքում մասնակից ֆերմերների և նրանց խմբերի միջև տեղի կունենան մրցույթներ 3 անվանակարգերում: Տեղի կունենան նաև հետաքրքիր միջոցառումներ և խաղեր փոքրիկների ու պատանիների համար:
Ժողովրդական արվեստների թանգարանը սիրով հրավիրում է մասնակցելու «Արհեստների 2-րդ միջազգային փառատոնին», որը մեկնարկել է 2022 թ. վարպետաց քաղաք Գյումրիում, իսկ այս տարի կշարունակվի արհեստների քաղաք Դիլիջանում։ Երկու օր շարունակ Դիլիջանը կդառնա այն յուրահատուկ միջավայրը, ուր կներկայացվեն արհեստների և արվեստների տարբեր ուղղություններ, կմասնակցեն շուրջ 40 վարպետներ Հայաստանից և արտերկրից՝ ցուցադրելով իրենց ձեռագործ աշխատանքները։ Դիլիջանի քաղաքային այգում կազմակերպված միջոցառումներին զուգահեռ փառատոնին կմիանան տեղի մշակութային և արհեստագործական մի շարք կազմակերպություններ ու անհատներ՝ ամենուրեք տարածելով դիլիջանյան արհեստների շունչը։ Արհեստների միջազգային փառատոնը տեղի է ունենալու Հայաստանի Հանրապետության կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության և Հովհաննես Շարամբեյանի անվան Ժողովրդական արվեստների թանգարանի համագործակցությամբ։ Այն նվիրված է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պաշտպանության մասին» կոնվենցիայի 20-ամյակին։ Այս փառատոնը Հայաստանի համայնքներում ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանությանն ու արժևորմանը ուղղված կարևոր նախաձեռնություն է, որը նպաստելու է համայնքային կյանքի աշխուժացմանը, հասարակության մասնակցայնությանը, արհեստագործության և արվեստների տեղի ու դերի արժևորմանը, ինչպես նաև մշակութային զբոսաշրջության խթանմանը։ Ե՞րբ՝ սեպտեմբերի 30-ին և հոկտեմբերի 1-ին, ժամը՝ 12:00-20:00 Որտեղ՝ Դիլիջանի քաղաքային այգում Ի՞նչ ակնկալել՝ երկօրյա մշակութային գունեղ միջոցառումներ, տարբեր արհեստների ու արվեստի գործերի ցուցադրություններ, գորգագործության, ասեղնագործության, տիկնիկագործության, փայտագործության, խեցեգործության վարպետաց դասեր, լարախաղացների և երաժշտական խմբերի ելույթներ, ավանդական խոհանոցի բազմազան ուտեստների համտես, հատուկ ծրագիր մանուկների համար։ Ծրագրի մանրամասների, Դիլիջանում կեցության և տրանսպորտի վերաբերյալ կտեղեկացվի շուտով։
Օգոստոսի 3-ին Ժողովրդական արվեստների թանգարանում բացվեց գեղանկարիչ, խեցեգործ, ժողովրդական վարպետ Շահե Տեր Հարությունյանի անհատական ցուցահանդեսը։ Շնորհավորանքի և գնահատանքի խոսքերով հանդես եկան ՀՀ ԿԳՄՍՆ Մշակութային ժառանգության և ժողովրդական արհեստների վարչության գլխավոր մասնագետ Նաիրա Կիլիչյանը, թանգարանի տնօրեն Լուսինե Թորոյանը, արվեստագետի գործընկերները։ Սա վարպետի առաջին անհատական ցուցահանդեսն է Հայաստանում։ Ներկայացված են կավից գեղանկարներ, ինչպես նաև խեցեգործական աշխատանքներ, որոնք իրենց ծավալային ձևերով հայկական զարդարվեստը ներկայացնող յուրօրինակ նմուշներ են։ Ցուցահանդեսը կգործի մինչև օգոստոսի 9-ը։
Օգոստոսի 12-ին «Զվարթնոց» պատմամշակութային արգելոց-թանգարանում կանցկացվի «ՏԱՐԱԶֆեստ» 5-րդ փառատոնը: Այն զբոսաշրջային բաղադրիչ պարունակող փառատոն է, որն ուղղված է հայկական մշակույթի և մասնավորապես՝ տարազի ժողովրդականացմանը ինչպես հայ հասարակության, այնպես էլ օտարերկրյա զբոսաշրջիկների շրջանում: Միջոցառման առաջին հատվածում տեղի կունենա ցուցահանդես-տոնավաճառ՝ արհեստագործ վարպետների, հայկական արտադարանքը ներկայացնող ընկերությունների մասնակցությամբ: Բարի ավանդույթ է նաև ՀՀ-ում հավատարմագրված դեսպանությունների և ազգային փոքրամասնությունների մշակութային կենտրոնների մասնակցությունը: Տարածքում գործելու են տաղավարներ, որտեղից կարելի է գնել սնունդ, ըմպելիք, մասնակցել տարբեր վարպետության դասերի: Փառատոնի երկրորդ մասում կանցկացվի ազգային հագուստի ցուցադրություն: Ծրագիր՝ 11.00-22.00 | Ցուցահանդես-վաճառք, վարպետության դասեր, երգի-պարի համույթի ելույթներ 19.00 – 21.00 | Ազգային հագուստի ցուցադրություն։ Թանգարանի մուտքը վճարովի է: Ծրագիրն իրականացվում է ՀՀ ԷՆ Զբոսաշրջության կոմիտեի աջակցությամբ, ՀՀ ԿԳՄՍՆ «Պատմամշակութային արգելոց-թանգարանների եւ պատմական միջավայրի պահպանության ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի գործընկերությամբ: «ՏԱՐԱԶֆեստ» փառատոնն իրականացնելու գաղափարը պատկանում է «Տերյան մշակութային կենտրոն» ՀԿ-ին: