«Ալագյազի մանիներ» մուլտֆիլմի շնորհանդես

«Ալագյազի մանիներ» մուլտֆիլմի շնորհանդես

«Ալագյազի մանիներ» մուլտֆիլմի շնորհանդես

Ավետիք Իսահակյանի ծննդյան 150-ամյակին ընդառաջ կազմակերպվեց միջոցառում` Վարպետի ծննդավայրին կից` Իսահակյան բնակավայրում։ Բանաստեղծի հայրենի` Իսահակյան բնակավայրում` հենց իր կիսանդրու մոտ, տեղի ունեցավ «Ալագյազի մանիներ» մուլտֆիլմի շնորհանդեսը։ Մուլտֆիլմը ստեղծվել է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության տրամադրած «Ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանության ծրագրեր» անվանակարգի դրամաշնորհի միջոցներով։
Շնորհանդեսին ներկա էին ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության մշակութային ժառանգության և ժողովրդական արհեստների վարչության մշակութային ժառանգության պահպանության և հանրահռչակման բաժնի գլխավոր մասնագետ Նաիրա Կիլիչյանը, Վարպետի տուն-թանգարանի տնօրեն Արմենուհի Ավետիսյանը, թանգարանի աշխատակազմը, ՀՀ Շիրակի մարզի մարզպետի տեղակալներ Ալբերտ Այվազյանն ու Աննա Մարտիկյանը, մարզպետարանի աշխատակազմի պատասխանատուները, Անի համայնքի ղեկավար Արման Սարիբեկյանը, Իսահակյան բնակավայրի ղեկավարը։ Միջոցառմանն իրենց ելույթներով հանդես եկան Մարալիկ համայնքի արվեստի դպրոցի սաները, Իսահակյան բնակավայրի միջնակարգ դպրոցի աշակերտները։ «Արևիկ» մանկապատանեկան անսամբլը` գեղ. ղեկավար Վահե Հայրապետյան, իրենց կատարումներով ողջունեցին ներկաներին։
Մուլտֆիլմը թարգմանված է նաև ժեստերի լեզվով։
Սեպտեմբերի 30-ին Ավ. Իսահակյանի տուն-թանգարանում ևս ցուցադրվեց մուլտֆիլմը։ Ցուցադրությանը ներկա էին Երևանի Ն. Գոգոլի անվան դպրոցի սաները և բազում իսահակյանասերներ։

«Պարի ծիսական և բանահյուսական ենթատեքստը» խորագրով գիտաժողով

«Պարի ծիսական և բանահյուսական ենթատեքստը» խորագրով գիտաժողով

«Պարի ծիսական և բանահյուսական ենթատեքստը» խորագրով գիտաժողով

Սեպտեմբերի 27-ին ՀՀ ԳԱԱ Նախագահության նիստերի դահլիճում մեկնարկեց «Պարի ծիսական և բանահյուսական ենթատեքստը» խորագրով եռօրյա գիտաժողովը, որը նվիրված է Գագիկ Գինոսյանի հիշատակին: Մեծ է Գ. Գինոսյանի վաստակը հայ ժողովրդական պարերը վերակենդանացնելու, վերամշակելու և իր խոսքերով ասած՝ ժողովրդին վերադարձնելու գործում: Հայրենիքի նվիրյալ զավակի հիշատակին նվիրված գիտաժողովը կազմակերպել է ՀՀ ԳԱԱ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտը (ՀԱԻ)՝ ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության Բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեի ֆինանսական աջակցությամբ։

Գիտաժողովը բացեց և հակիրճ խոսքով հանդես եկավ ՀԱԻ տնօրեն, պ.գ.թ. Արսեն Բոբոխյանը: Այնուհետև ողջույնի խոսք ասաց ՀՀ ԳԱԱ Հայագիտության և հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար, տ․գ․դ․ Յուրի Սուվարյանը։ Գագիկ Գինոսյանի ավանդն արժևորեց և ողջույնի խոսքով ելույթ ունեցավ նաև ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտի տնօրեն, պ.գ.դ., ակադեմիկոս Աշոտ Մելքոնյանը: ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարության Մշակութային ժառանգության վարչության գլխավոր մասնագետ, ա. գ. թ. Նաիրա Կիլիկչյանն իր ողջույնի խոսքում անդրադարձավ նաև հայ պարագիտության արդի խնդիրներին:

Այնուհետև լիագումար նիստը, որն ընդգրկում էր տարբեր ուղղվածություն ունեցող զեկուցումներ, վարում էր ՀԱԻ փոխտնօրեն, բ․գ․թ․ Տորք Դալալյանը, ով համառոտ ներկայացրեց նաև գիտաժողովի հղացման գաղափարը: ՀԱԻ Արցախի պատմամշակութային ժառանգության գ/հ խմբի ղեկավար, պ.գ.դ., պրոֆ․ Համլետ Պետրոսյանը ներկայացրեց «Պարը և խնջույքն ըստ միջնադարյան դրոշմազարդ կարասների և տապանաքարային պատկերաքանդակների» զեկույցը: Իր խոսքում Հ. Պետրոսյանն անդրադարձավ նաև Գ. Գինոսյանի՝ մարդ-արվեստագետ-ազատամարտիկ կերպարին: Բ.գ.թ. Նվարդ Վարդանյանը ներկայացրեց «Շրջանի խորհուրդը ժողովրդական խաղերի, հայրենական կլոր պարերի և ծիսերգերի համատեքստում» զեկույցը: Ա.գ.թ., «Կարին»-ի անդամ Անի Հակոբյանի զեկույցը նվիրված էր առանցքային մի խնդրի՝ «Ինքնությունից պար, թե՞ պարից ինքնություն»: Ուշագրավ մեկ այլ նյութ՝ «Եվրոպական պարերը և հայ իրականությունը (18-րդ դար – 1930-ական թթ.)», ներկայացրեց Պատմության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող, բ.գ.թ. Արծվի Բախչինյանը: Գիտաժողովի շրջանակում կայացավ ևս չորս նիստ՝ «Պար և ազգագրական միջավայր» (նիստավար` Սուրեն Հոբոսյան), «Ավանդական պարի բեմականացում» (նիստավար` Նվարդ Վարդանյան), «Գագիկ Գինոսյանը՝ պարագետ և պարակերտիչ» (նիստավար` Հռիփսիմե Պիկիչյան), «Պարը և ծեսը հնագույն պատկերագրության մեջ» (նիստավար` Հասմիկ Գալստյան):
Պարագիտական գիտաժողովի աշխատանքները շարունակվելու են սեպտեմբերի 28-ին և 29-ին՝ Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի նիստերի դահլիճում (հասցե՝ Չարենցի 15)։

Ավանդական խաղերի ուսուցում

Ավանդական խաղերի ուսուցում

Ավանդական խաղերի ուսուցում

Գիտե՞ք արդյոք` ինչ խաղեր էին խաղում ձեր նախնիները, հիշո՞ւմ եք ձեր ամենասիրելի բակային խաղը, հետաքրքրվո՞ւմ եք արդյոք՝ ի՞նչ խաղեր են այսօր բակում խաղում երեխաները։

Սեպտեմբերի 26-ին` ժամը 16:00-ին եկե՛ք Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարան (ք. Երևան, Աբովյան 64)՝ միասին հիշելու մեր ավանդական խաղերը, քննարկելու, նաև՝ խաղալու։ Այո՛, եկե՛ք ձեր երեխաների, ընկերների կամ հարևանի հետ միասին. մի քանի խաղ ենք սովորելու և խաղալու։

«Հենքի» անդամները կպատմեն նաև այս տարի Գեղարքունիքի մարզում իրականացրած իրենց բանահավաքչական աշխատանքների որոշ հետաքրքիր դրվագներ։ Կցուցադրվեն հատվածներ մեր աշխատանքների ընթացքում արված տեսանյութերից, հատվածներ՝ միջին և ավագ սերնդի պատումներից։

Մեր եղած բոլոր գյուղերում՝ անկախ տարիքից և զբաղվածությունից, մարդիկ սրտաբաց կիսվել են իրենց հիշողությամբ, իմացությամբ, և մենք մեր մասնագիտական պարտքն ենք համարում այն փոխանցել ձեզ, հանրայնացնել մեդիահարթակներում, ուսումնասիրության նյութ դարձնել գիտության համար, նոր ու թարմ շնչով փոխանցել եկող սերնդին։ Մշակույթը կենսունակ է այնքան ժամանակ, քանի դեռ այն կրող և փոխանցող կա։

«Հենք» գիտամշակութային ՀԿ

«Ալագյազի մանիներ» մուլտֆիլմի շնորհանդես

«Ալագյազի մանիներ» մուլտֆիլմի շնորհանդես

«Ալագյազի մանիներ» մուլտֆիլմի շնորհանդես

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության ֆինանսական աջակցությամբ Ավետիք Իսահակյանի տուն-թանգարանի կողմից իրականացված «Ալագյազի մանիներ» ծրագիրը կամփոփվի համանուն մուլտֆիլմի շնորհանդեսով:

Սեպտեմբերի 28-ին՝ ժամը 18:00–ին, Շիրակի մարզի Անի համայնքի Իսահակյան բնակավայրում՝ Ավետիք Իսահակյանի արձանի մոտ, տեղի կունենա մուլտֆիլմի շնորհանդեսը, իսկ սեպտեմբերի 30-ին՝ ժամը 14:00-ին, մուլտֆիլմը կցուցադրվի Երևանում՝ Ավետիք Իսահակյանի տուն-թանգարանում:

Իսահակյան բնակավայրում տեղի կունենա նաև համերգային ծրագիր՝ համայնքի մշակույթի տան և գյուղի դպրոցի սաների մասնակցությամբ: Նախատեսվում են նաև «Արևիկ» մանկապատանեկան երգչախմբի ելույթը և միասնական շուրջպարը մուլտֆիլմի երգի հնչողության ներքո:

Նախատեսվում է մուլտֆիլմը ներառել թանգարանի կրթական ծրագրում՝ ներկայացնելով ոչ միայն Ավետիք Իսահակյանի կյանքն ու ստեղծագործական ուղին, այլև Վարդավառի և Համբարձման տոները՝ վարպետի ժողովրդական բառ ու բանով համեմված «Ալագյազի մանիներ» պոեմի միջոցով: Կրթական ծրագրի ինտերակտիվ հատվածում երեխաներին կուսուցանվեն ֆիլմում ներկայացված Վարդավառի կամ Համբարձման տոնի ծիսակարգերը, երգերն ու պարերը։

Ծրագրի նպատակն է Ավետիք Իսահակյանի ստեղծագործության միջոցով սերունդներին փոխանցել հայկական տոների խորհուրդը, որը կիրականացվի թվային տեխնոլոգիաների և ինտերակտիվ ուսուցման միջոցով:

«Ձեռամբ հյուսած» ծրագիր

«Ձեռամբ հյուսած» ծրագիր

«Ձեռամբ հյուսած» ծրագիր

Սեպտեմբերի 29-ին՝ ժամը 14:00–ին, «Ձեռամբ հյուսած» ծրագրի շրջանակում ՀՀ Լոռու մարզի Ալավերդի համայնքում տեղի կունենա կարպետագործության և գորգագործության ցուցահանդես, որտեղ կներկայացվեն ծրագրի մասնակիցների 50 լավագույն աշխատանքները:

Ծրագիրն իրականացվում է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության ֆինանսավորմամբ և «Արևածին» կրթամշակութային հասարակական կազմակերպության նախաձեռնությամբ:

Ծրագրի ընթացքում Ալավերդի համայնքում տեղի են ունեցել կարպետագործության և գորգագործության դասընթացներ՝ ներգրավելով համայնքի բնակիչներին՝ առանց տարիքային սահմանափակման։ Ուսուցանվել են կարպետագործության և գորգագործության տարբեր տեխնիկաներ՝ նպաստելով համայնքում դրանց պահպանությանը, փոխանցմանն ու համայնքի անդամների սոցիալական ներգավվածությանը։ Համայնքի լայն մասնակցությունն ապահովելու նպատակով տեղի են ունեցել ինտերակտիվ տեղեկատվական հանդիպումներ, որոնց ընթացքում ներկայացվել են հայկական կարպետների և գորգերի ստեղծման, ծագումնակաբանական, զարդանախշային և այլ առանձնահատկություններ:

Ծրագրի նպատակն էր Լոռու մարզի Ալավերդի համայնքում ապահովել ոչ նյութական մշակութային ժառանգության պահպանությունը, նպաստել հայկական գորգարվեստի և կարպետագործության գիտելիքների և հմտությունների ձեռքբերմանը, համայնքի սոցիալականացմանը, մշակութային և տնտեսական աշխուժացմանը, ստեղծագործականություն ու եկամուտներ գեներացնելու հնարավորությունների ընդլայնմանը:

«Սասունցի Դավիթ» գորգի շոշափելի կրկնօրինակը

«Սասունցի Դավիթ» գորգի շոշափելի կրկնօրինակը

«Սասունցի Դավիթ» գորգի շոշափելի կրկնօրինակը

1874 թ.-ին Պոլսում գրավոր առաջին անգամ հրատարակվել է «Սասունցի Դավիթ» էպոսը:

Ի հիշատակ էպոսի առաջին հրատարակության 150-ամյակի, Ավետիք Իսահակյանի «Սասմա Մհերը» պոեմի 105-ամյակի, ինչպես նաև Ավ. Իսահակյանի 150-ամյակին ընդառաջ (2025), ստեղծվելու է «Սասունցի Դավիթ» գորգի շոշափելի կրկնօրինակը՝ Ավետիք Իսահակյանի տուն-թանգարանի հավաքածուից:

Այս եզակի գորգը ստեղծվել է 1939 թ․-ին՝ «Սասնա Ծռեր» էպոսի 1000-ամյակի առիթով։ Մեկ տարի անց Խորհրդային Հայաստանի ղեկավարությունը նվիրում է այն Ավետիք Իսահակյանին՝ բանաստեղծի 65-ամյակի կապակցությամբ։ Հայ դյուցազներգությունն առանձնահատուկ տեղ է զբաղեցնում Իսահակյանի ստեղծագործությունում․ Վարպետը մշակել է էպոսի չորրորդ ճյուղը՝ «Փոքր Մհերը»:

«Խոսող կտավներ» ներառական նախագիծն իրականացվում է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ։

«Ալեքսանդրապոլի խոհանոցային կենցաղը»

Ալեքսանդրապոլի խոհանոցային կենցաղը

«Ալեքսանդրապոլի խոհանոցային կենցաղը»

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ և ֆինանսավորմամբ Գյումրու ժողովրդական ճարտարապետության և քաղաքային կենցաղի թանգարանում բացվեց «Ալեքսանդրապոլի խոհանոցային կենցաղը» ժամանակավոր ցուցադրությունը, որի նպատակն է Ալեքսանդրապոլը` այժմյան Գյումրին, ներկայացնել որպես Հայաստանի ինքնատիպ կոլորիտ ունեցող եզակի քաղաք, պատկերացում տալ Ալեքսանդրապոլի խոհանոցային մշակույթի մասին, ինչպես նաև հնարավորություն ընձեռել ճանաչելու ու ըստ արժանվույն գնահատելու դրանք:
Ցուցահանդեսը կգործի մինչև հոկտեմբերի 20-ը:

«Մեր երգերը և մենք»

Մեր երգերը և մենք

«Մեր երգերը և մենք»

Հայկական ժողովրդական երգերի հերթական բաց դասը տեղի կունենա «Վան» ավանդական երգի-պարի խմբի հետ միասին։ Կսովորեք ժողովրդական երգեր խմբի երգացանկից, որոնց մեծ մասը մեզ են հասել Հայրիկ Մուրադյանի միջոցով։ Հանդիպումը՝ սեպտեմբերի 20-ին, ժամը 19։30-ին, «Բարձունք»-ում (Արմեն Տիգրանյան 23)։ Միջոցառմանը մասնակցության համար երգել իմանալը պարտադիր չէ․ ժողովրդական երգերը բոլորինն են, դրանք կարող է երգել յուրաքանչյուրը՝ անկախ ձայնային տվյալներից։

«Շիրակյան ուտեստներ» փառատոն

«Շիրակյան ուտեստներ» փառատոն

«Շիրակյան ուտեստներ» փառատոն

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ և ֆինանսավորմամբ սեպտեմբերի 20-ին Գյումրու ժողովրդական ճարտարապետության և քաղաքային կենցաղի թանգարանում կմեկնարկի «Շիրակյան ուտեստներ» փառատոնը, որի շրջանակում կբացվի «Ալեքսանդրապոլի խոհանոցային կենցաղը» ժամանակավոր ցուցադրությունը:

«Շիրակյան ուտեստներ» փառատոնի շրջանակում ներկայացվելու են տարածաշրջանին բնորոշ ուտեստները և դրանց պատրաստման ընթացքը:

Փառատոնի հյուրերը հնարավորություն կունենան ծանոթանալու հայկական խոհանոցային ժառանգության լավագույն և մոռացված ուտեստներին, մասնակցելու համտեսի։

«Ալեքսանդրապոլի խոհանոցային կենցաղը» ժամանակավոր ցուցադրության նպատակն է Ալեքսանդրապոլը` այժմյան Գյումրին, ներկայացնել որպես Հայաստանի ինքնատիպ կոլորիտ ունեցող եզակի քաղաք, պատկերացում տալ Ալեքսանդրապոլի խոհանոցային կենցաղի մասին, ինչպես նաև հնարավորություն ընձեռել ճանաչելու ու արժանվույնս գնահատելու դրանք:

Միջոցառումը կուղեկցվի համերգային ծրագրով։

«Հայկական դուդուկի կանչը» խորագրով փառատոն.jpg

«Հայկական դուդուկի կանչը» խորագրով  փառատոն

«Հայկական դուդուկի կանչը» խորագրով փառատոն.jpg

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աջակցությամբ Սարդարապատի հերոսամարտի հուշահամալիր, Հայոց ազգագրության և ազատագրական պայքարի պատմության ազգային թանգարանում սեպտեմբերի 13-ին տեղի է ունեցել «Հայկական դուդուկի կանչը» խորագրով 2-րդ փառատոնը։

Փառատոնի մեկնարկը ազդարարվել է Սարդարապատի հուշահամալիրից «Վահագն» դհոլահարների անսամբլի (ղեկավար՝ Արազ Օրդյան) քայլերթով դեպի թանգարան։

Ծրագրի շրջանակում թանգարանի ժամանակավոր ցուցադրությունների սրահում բացվել է «Հայկական դուդուկի մեղեդիները» խորագրով ցուցադրությունը: Հայոց ազգագրության թանգարանի բացառիկ հավաքածուի հետ առաջին անգամ ներկայացվել է նաև վարպետաց վարպետ Կարո Չարչօղլյանի անձնական նվագարանը՝ դուդուկը: Այնուհետև թանգարանի կենտրոնական դահլիճում Գյումրու ժողգործիքների պետական նվագախմբի նվագակցությամբ առանձին կատարումներով հանդես են եկել դուդուկահար-վարպետներ Գևորգ Դաբաղյանն ու Կամո Սեյրանյանը։