Սուրբ Ծննդյան տոնախմբություն

Սուրբ Ծննդյան տոնախմբություն

Սուրբ Ծննդյան տոնախմբություն

Շարունակելով ձևավորված ավանդույթը, հունվարի 6-ին, ժամը 13:30-ից (ժամը 10:30-ին մեկնարկող Սուրբ Ծննդյան տոնի Պատարագից հետո), Երևանի Սուրբ Աննա և Սուրբ Կաթողիկե եկեղեցիների հարակից տարածքում իրականացվեց Սուրբ Ծննդյան մեծ տոնախմբություն: Ծրագրում հայ ավանդական երգեր և պարեր էին:

Սուրբ Ծնունդը Մեղրաձորում

Սուրբ Ծնունդը Մեղրաձորում

Սուրբ Ծնունդը Մեղրաձորում

Հնում Քրիստոսի ծննդյան Ճրագալույցի պատարագից հետո, գյուղի երեխաները դդմե նկարազարդ ճրագամաններով ճրագներն առած պտտվում էին թաղերով, հայտնում բարի լուրը, երգում Ծննդյան ավետիսներ ու դրա դիմաց ստանում առատ օրհնանքներ ու տան եղած բերք ու բարիքից։
Վերհիշելով ու պահպանելով նախնյաց մշակույթը՝ Ծաղկաձոր համայնքի Մեղրաձոր գյուղի Սամվել Մուրադյանի անվան Մարզամշակութային կենտրոնը և ՋՈՋ ՏՈՒՆ ՀԿ-ն հունվարի 5-ին հրավիրել էին նշելու ավանդական Ճրագալույցի արարողությունը։ Մեկնարկը Մեղրաձորի Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու բակից էր:

Ստվերների թատրոնի ամանորյա ներկայացումներ Ժողովրդական արվեստի թանգարանում

Ստվերների թատրոնի ամանորյա ներկայացումներ Ժողովրդական արվեստի թանգարանում

Ստվերների թատրոնի ամանորյա ներկայացումներ Ժողովրդական արվեստի թանգարանում

Դեկտեմբերի 29-ին և 30-ին Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանն անակնկալ էր պատրաստել իր այցելուների համար՝ ցուցադրելով Ստվերների թատրոնի անվճար ներկայացումներ, որոնք նվիրված էին հայկական ավանդական Ամանորին՝ Կաղանդին։
Ներկայացումներով հանդես եկան «Թաթիկներ» և «Էնկի» թատերախմբերը, որոնք ձևավորվել են թանգարանի «Ինքնության դարբնոց» կրթարանում անցկացված Ստվերների թատրոնի դասընթացների արդյունքում։
Ներկայացումներն ուղեկցվեցին երեխաների համար անցկացվող Ստվերների թատրոնի կրթական ծրագրերով։

ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանն այցելել է ժողովրդական վարպետ Ալլա Սարգսյանի արվեստանոց

ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանն այցելել է ժողովրդական վարպետ Ալլա Սարգսյանի արվեստանոց

ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանն այցելել է ժողովրդական վարպետ Ալլա Սարգսյանի արվեստանոց

ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը տարեմուտին այցելել է տիկնիկագործ, ժողովրդական վարպետ Ալլա Սարգսյանի արվեստանոց՝ ծանոթանալու վերջինիս գործունեությանը:
Ժաննա Անդրեասյանին ուղեկցել են նախարարի տեղակալ Ալֆրեդ Քոչարյանը, Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանի տնօրեն Լուսինե Թորոյանը:
Ալլա Սարգսյանը Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանի կողմից ստացել է ժողովրդական վարպետի կոչում՝ որպես ինքնուս տիկնիկագործ և ԿԳՄՍ նախարարության համակարգմամբ մասնակցել է միջազգային փառատոների: Մասնավորապես Շարժայի «Ժառանգության օրեր» փառատոնին և վերջերս կայացած Ստրասբուրգի Սուրբ Ծննդյան տոնավաճառին, որտեղ ներկայացվել է նաև հայկական տիկնիկագործական արհեստը: Նշենք, որ տոնավաճառին Հայաստանը մասնակցում էր առաջին անգամ՝ ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության նախաձեռնությամբ, ԵԽ-ում Հայաստանի Հանրապետության մշտական ներկայացուցչության համագործակցությամբ և Հովհաննես Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանի համակարգմամբ:
Տոնավաճառի հայկական տաղավարում ավելի քան 60 հայ վարպետների 400 տարատեսակ ձեռագործ աշխատանքներ են ներկայացվել, այդ թվում՝ տիկնիկագործության:
ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանը շնորհակալություն է հայտնել Ալլա Սարգսյանին ոլորտում ակտիվ գործունեության, պետության հետ արդյունավետ համագործակցության, միջազգային փառատոներում Հայաստանի Հանրապետության մասնակցությունը պատշաճ ներկայացնելու, հայկական արհեստագործական աշխատանքները հաջողությամբ հանրահռչակելու համար:
«Մեր ժողովրդական վարպետները մեծ ուշադրության են արժանի իրենց գործունեության, կատարած աշխատանքի նաև այն խրախուսելու և տարածելու տեսանկյունից: Այն, ինչ անում եք, պետք է շատ ավելի մեծ թվով մարդիկ իմանան, ճանաչեն, ոգեշնչվեն: Ձեր շնորհիվ ժողովրդական արվեստների թանգարանը հաջողությամբ իրականացնում է իր գործունեությունը՝ նաև միջազգային հարթակներում ներկայացնելով հայկական տիկնիկագործությունը։
Պետությունը մշտապես պատրաստակամ է աջակցելու ոլորտի զարգացման նվիրյալներին։ Պատիվ և հպարտություն է ունենալ Ժողովրդական վարպետի կոչում: Շարունակե՛ք Ձեր աշխատանքը նույն ոգևորությամբ ու ներշնչմամբ»,- ասել է նախարար Ժաննա Անդրեասյանը: Նա հետաքրքրվել է Ստրասբուրգում կայացած տոնավաճառի ընթացքից հենց վարպետից՝ Ալլա Սարգսյանից: Վերջինիս գնահատմամբ՝ այցելուները մեծ հետաքրքրություն են ցուցաբերել հայկական տաղավարի հանդեպ և տպավորիչ արձագանքներով հեռացել։
Ալլա Սարգսյանը ներկայացրել է իր գործունեությունը, տիկնիկների ստեղծման պատմությունը։ 14 տարվա ընթացքում նա ստեղծել է ավելի քան 400 մեծ տիկնիկ։ Ըստ վարպետի՝ դրանցից յուրաքանչյուրն իր պատմությունն ունի, ստեղծելիս հաշվի է առնվում ամեն մի դետալ. «Իմ ստեղծած կերպարները շատ տարբեր են՝ սկսած թումանյանական հերոսներից մինչև մարդկանց իրական կերպարներ։ Դրանք մասնակցում են տարբեր ցուցահանդեսների ու մրցույթների և շատ են սիրվել հանրության կողմից»։ Նա հավելել է, որ աշխատում է տարբեր տեխնիկաներով, այս տարի՝ նաև բամբակով։ Վարպետի մեծագույն ցանկությունն է ունենալ համապատասխան միջավայր մեծահասակների համար դասեր անցկացնելու, զբոսաշրջիկներին արհեստը ներկայացնելու նպատակով։

հոդվածների ֆոտո

Տարեհացի խորհրդանշանային կիրառում եւ նախշազարդում

հոդվածների ֆոտո

Տարածված է առանձին ընտանիքներում, մասնավորապես, արեւելահայոց միջավայրում:
Առաջին հիշատակությունները հանդիպում են 19-րդ դարի երկրորդ կեսին (Ե. Շահազիզ, Ե. Լալայան, Ա. Ահարոնյան, Քաջբերունի):
Ժողովրդական տոնածիսական, խորհրդանշանային համալիրի բաղկացուցիչ տարր է: Պատրաստման գիտելիքները, հմտությունները փոխանցվում են ժառանգաբար: Տարեհացը կլոր է կամ ձվաձեւ` մոտավորապես 30-40սմ տրամագծով: Հայաստանի մի շարք շրջաններում հայտնի է եղել նաեւ այլ անուններով` կրկենե, կրկենի, դովլաթ կրկենի, միջնակ կլոճ, միջինք եւ այլն: Հացը կտրվում է Նոր տարուն (տարբերակներ` Մեծ պասի կեսին` միջինքին) եւ բաժանվում տան անդամներին: Հացի զարդանախշերը խորհրդանշորեն կապվում են տիեզերածնության, արարչագործության ու սերնդաճի գաղափարների հետ եւ այլն:
Տարեհացի մեջ «միջինք» կոչվող որևէ նշան էր դրվում՝ լոբի, սիսեռ, փոքրիկ կորիզ կամ մետաղադրամ՝ տարվա հաջողակի բախտը գուշակելու նպատակով: Կտրում էին տան բոլոր անդամների թվին հավասար՝ հաճախ բաժին հանելով նաեւ տան կենդանիներին: Այլ տեղերում էլ երբեմն տարեհացը բաժանում էին 12 մասի՝ ըստ ամիսների թվի։

Ավետիսներ Հասմիկ Բաղրամյանի հետ

Ավետիսներ Հասմիկ Բաղրամյանի հետ

Ավետիսներ Հասմիկ Բաղրամյանի հետ

Դեկտեմբերի 26-ին «Բարձունք»-ում հյուր էր «Տոնացույց» ավանդական տոների և կենցաղային ծեսերի թանգարանի նախագահ, ազգագրագետ Հասմիկ Բաղրամյանը։ Մասնակիցները երգեցին Ավետիսներ, զրուցեցին ավանդական Ամանորի և Սուրբ ծննդյան խորհրդի, ծեսերի մասին։

Տարեմուտի Վարը Վարենկ

Տարեմուտի «Վարը Վարենկ»

Տարեմուտի Վարը Վարենկ

Դեկտեմբերի 24-ին «Վարը Վարենկ» նախաձեռնությունը Մեղրաձորում անցկացրեց տարեմուտի միջոցառում, որի ընթացքում մասնակիցները սովորեցին երգել Ավետիսներ, պատրաստել տարեհացի գաթա, ասիլ-վասիլներ, զարդարել ավանդական տոնածառ՝ Կաղանդի ծառ, խաղալ Երկար Հովհաննես, որը իրենից ներկայացնում է հին և նոր տարիների պայքարը, ինչպես նաև պարել ազգային մի շարք պարեր՝ Փափուռի, Էրիշտա, Պոզարե։

Հայկական Ամանոր․ բարեգործական տոնածիսական տոնավաճառ

Հայկական Ամանոր․ բարեգործական տոնածիսական տոնավաճառ

Հայկական Ամանոր․ բարեգործական տոնածիսական տոնավաճառ

Դեկտեմբերի 23-ից կարող եք մասնակիցը դառնալ մի յուրիօրինակ տոնավաճառ-փառատոնի, որի հիմքում ազգային Ամանորի տոնածիսական գաղափարն է։
Միջոցառումը բաղկացած է երեք մասից՝ տոնավաճառ, աշխատարաններ, Ամանորի ազգային միջոցառումների շարք։ Տոնավաճառային մասում ներկայացվելու են արվեստի և ժողովրդական արհեստների տեղացի վարպետների ձեռագործ աշխատանքները, ինչպես նաև նրանց կողմից ներկայացվող տարբեր աշխատարաններ (վարպետության դասեր)։ Մշակութային մասում ներկայացվելու են ազգային տոնածիսական երգ ու պար, խաղեր, ներկայացումներ, բազմապիսի միջոցառումներ։ Իսկ Ամանորի գիշերը կարող եք նշել տարեմուտի ազգային ծեսերը։
Վայրը՝ Մանկական այգի /Զաքյան փողոցի կողմից, ամֆիթատրոնի տարածքում տեղակայված «Be Happy» վրանի տարածքում/։
Բացումը՝ 23.12.2023 ժամը 12։00, փակումը՝ 13.01.2024 ժամը 21։00։
Տոնավաճառային օրակարգը՝ ամեն օր 12։00-21։00։
Կազմակերպիչներ՝ «Հայը կա», «Կենաց տուն», «Միհր վոյաժ»։

Վարպետության դասեր «Հադրութի մանկապատանեկան ստեղծագործական կենտրոնի» հետ համատեղ

Վարպետության դասեր «Հադրութի մանկապատանեկան ստեղծագործական կենտրոնի» հետ համատեղ

Վարպետության դասեր «Հադրութի մանկապատանեկան ստեղծագործական կենտրոնի» հետ համատեղ

Դեկտեմբերի 21-ին «Seasons Park Station»-ում անցկացվեցին վարպետության դասեր «Հադրութի մանկապատանեկան ստեղծագործական կենտրոնի» հետ համատեղ․ ասեղնագործություն, կարպետագործություն, խեցեգործություն,ուլունքագործություն, նկարչություն։
Բացի այդ, «Seasons Park Station»-ում այդ օրը ցուցադրված էին կենտրոնի աշակերտների աշխատանքները։

Կիլիկայի ասեղնագործության ու ժանեկագործության ավանդույթները (1)

Կիլիկիայի ասեղնագործության ու ժանեկագործության ավանդույթները

Կիլիկայի ասեղնագործության ու ժանեկագործության ավանդույթները (1)

«Today Art Initiative» կազմակերպությունը ս/թ հոկտեմբերին կազմակերպել էր հանդիպում-քննարկում Սիրիայից կամ Լիբանանից հայրենիք վերադարձած հայերի հետ, ում նախնիները սերում են Կիլիկյան Հայաստանից ու ունեն հիշողություններ արտագաղթի տարիների և Կիլիկիայի ասեղնագործության ու ժանեկագործության մոռացվող ձևերի մասին: Մասնակիցները եկել էին Կիլիկիայի տարբեր քաղաքներից (Այնթապ, Մարաշ, Ուրֆա և այլն): Նրանք բերել էին հիշողություններ, հետաքրքիր պատմություններ անցյալից, լուսանկարներ, ձեռագործ աշխատանքների նմուշներ նախնիներից, որոնք անցել էին արտագաղթի դժվարին ու երկար ճանապարհը: Նաև ցուցադրվեցին մասնակիցների աշխատանքները, որոնք կրում էին Կիլիկայի ասեղնագործության ու ժանեկագործության ավանդույթները և առանձնահատկությունները: Նրանք այս տեխնիկաները փոխանցում են նոր սերնդին՝ պահպանելով հայկական մշակույթի կարևորագույն ձևերից մեկը: Հանդիպմանը առցանց տեսակապով միացավ նաև նախագծի միջազգային հետազոտող Էֆֆի Սամարան (Գլասգոյի համալսարան)՝ հիշողությունների բացահայտման իր մեթոդաբանությամբ ու զրուցեց գրեթե բոլոր մասնակիցների հետ` ուսումնասիրելով նաև ներկայացված նյութերը: Համայնքային հանդիպման ավարտին, նախագծի ղեկավար Լիլիթ Ստեփանյանը բոլոր մասնակիցներին հանձնեց շնորհակալագրեր՝ մասնակցության, հայկական մշակույթի պահպանման ու տարածման համար : Քննարկումը տեղի ունեցավ «Պարիաներ. իրագործելով Եվրոպայի պատմական հիշողությունը» նախագծի շրջանակներում՝՝ համաֆինանսավորված Creative Europe ծրագրի կողմից։ Նախաձեռնության աջակիցն է «Հալեպ» հայրենակցական բարեսիրական ՀԿ-ն: